Ekki svipta börnin bernskunni

segir barnamálaráðherrann Ásmundur Einar Daðason í athyglisverðu viðtali við sunnudagsblað Morgunblaðsis. Byggir hann þessi ummæli m.a. á persónulegri reynslu sinni af að alast upp hjá veikri móður með geðhvarfasýki. Nú hefur hann að markmiði að samhæfa krafta samfélagsins í þágu barna sem standa höllum fæti af þessum sökum og öðrum sambærilegum. Hann boðar kerfislæga nálgun til að bæta stöðu barna.

Ásmundur Einar lýsir vel skjólinu, sem hann átti í sveitinni hjá afa sínum og ömmu og mikilvægi þess fyrir barnið að finna athvarf þar sem regla var á hlutunum og allt var fyrirsjáanlegt og í föstum skorðum.

Annað athyglisvert viðtal við Sigurlaugu Jónsdóttur birtist í Fréttablaðinu um helgina. Hún lýsir uppvexti með móður með geðhvarfasýki á svipaðan hátt og Ásmundur Einar. Hún segir:

"Ég hefði viljað eiga talsmann í þessu öllu og að fræðsla til kennara og félagsráðgjafa væri virkari gagnvart börnum  í erfiðum aðstæðum. Þegar ég horfi til baka er ég ekki á því að það hefði átt að hlífa mér við sveiflunum. Ég hefði bara viljað að einhver hefði haldið í hönd mér í gegnum þetta. Að ég hefði getað leitað til einhvers sem gæti lánað mér dómgreind á erfiðum stundum. Einhver afruglari"

Þessi umræða er frábær og alveg sjálfsögð. Hún mun vonandi koma miklu til leiðar. En gleymum því ekki, að kærleikurinn og persónulegt, tilfinningalegt atlæti gagnvart börnum er það sem mestu skiptir - eins og barnamálaráðherrann fékk að reyna svo vel hjá ömmu sinni og afa.

Niðurskurðurinn er greinilega ekki að virka

Fyrir um 40 árum fannst riða í fé á Hornstöðum í Laxárdal, Dal. Á bænum var að mig minnir innan við 200 fjár á vetrarfóðrum, sem hafði sumarhaga í lokuðu hólfi. Land Hornstaða var  afgirt og voru menn þess fullvissir að enginn samgangur var við aðra hjörð. Smitið sem fannst var bundið við á, sem ættuð var úr Hrútafirði og lömb undan henni.  Féð var allt skorið.

Mörgum árum síðar hitti ég Margréti Guðnadóttur, prófessor í veirufræði, á göngum Alþingis, þar sem við vorum bæði að nudda í fjárveitingavaldinu. Ég tók upp þennan þráð við hana og lýsti aðstæðum fyrir vestan og þeirri skoðun minni að þarna hefði tapast gullið tækifæri til að láta féð lifa og fylgjast með gangi sjúkdómsins í hjörðinni við náttúrulegar aðstæður. Margrét tók afdráttarlaust undir þessa skoðun mína og var sammála því, að hér hafi verið skorinn vænlegur efniviður til rannsókna. Hún bætti því reyndar við, að stefnan væri hér á landi að eyða öllu þessu rannsóknarefni.

Þetta rifjaðist upp fyrir mér þegar fréttir bárust af riðusmiti í Skagafirði og niðurskurði þar. Niðurskurður hefur farið fram en ekki í Syðri Hofdölum í Blönduhlíð eftir því sem fréttir herma. Þar var smitið bundið við einn aðkomuhrút og hefur ekki fundist í öðru fé samhólfa. Bóndinn þybbast við og hefur nú Landbúnaðarnefnd Skagafjarðar og nágranna sína með sér.

Er ekki kominn tími til að beita öðrum og hægvirkari rannsóknaraðferðum en tafarlausum niðurskurði á þessa hægvirku sýkingu til að komast til botns í hegðun hennar.

Niðurskurðirinn er greinilega ekki að virka.